اختلال پانیک چیست و چه علائمی دارد؟
آیا گاهی اوقات دچار حملات ناگهانی اضطراب و ترس شدید می شوید که چند دقیقه‌ای طول می کشد؟ شاید قلبتان تند می‌زند، عرق می‌کنید و احساس می‌کنید نمی‌توانید نفس بکشید یا واضح فکر کنید.
این حملات در زمان‌های غیرقابل پیش‌بینی و بدون هیچ محرک ظاهری رخ می‌دهند و باعث می‌شوند که در هر زمان نگران احتمال وقوع حمله دیگری باشید،از علائم اختلال پانیک هستند.
اختلال پنیک یا پانیک درمان نشده می‌تواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به مشکلات در محل کار یا مدرسه شود. خبر خوب این است که این اختلال قابل درمان است. درباره علائم این اختلال و نحوه یافتن کمک بیشتر بیاموزید.
اختلال پانیک چیست؟
پانیک یا پنیک (panic) در لغت به معنی ترس و هراس است. اختلال پانیک یا وحشت زدگی یک مشکل روانشناختی است که اغلب با حملات هراسی شدیدی همراه است.
افراد مبتلا به پانیک دچار حملات پنیک مکرر و غیر منتظره می‌شوند. این حملات با موج ناگهانی ترس یا ناراحتی یا احساس از دست دادن کنترل مشخص می‌شوند، حتی زمانی که هیچ خطر یا محرک واضحی وجود ندارد.
همه کسانی که حمله پانیک را تجربه می کنند به اختلال پانیک مبتلا نیستند.
حملات پانیک اغلب شامل علائم فیزیکی است که ممکن است شبیه حمله قلبی باشد، مانند لرزش، سوزن سوزن شدن یا تپش قلب سریع.
این حملات هر زمانی ممکن است رخ دهند. بسیاری از افراد مبتلا به پانیک در مورد احتمال حمله مجدد نگران هستند و ممکن است زندگی خود را به طور قابل توجهی تغییر دهند تا دچار حمله دیگری نشوند.
حملات پنیک می‌تواند به دفعات چندین بار در روز یا به ندرت چند بار در سال رخ دهد.
اختلال وحشت زدگی اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شود. زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به این اختلال هستند.
علائم اختلال پانیک چیست؟
افراد مبتلا به اختلال پنیک ممکن است دارای نشانه ها و علائم زیر باشند:
- حملات پانیک ناگهانی و مکرر با اضطراب و ترس شدید
- احساس خارج از کنترل بودن، یا ترس از مرگ یا عذاب قریب الوقوع در طول حمله پانیک
- نگرانی شدید در مورد زمان وقوع حمله بعدی
- ترس یا اجتناب از مکان هایی که قبلا حمله ای را در آنجا تجربه کرده اند.
علائم فیزیکی در هنگام حمله پانیک، مانند:
- تپش قلب
- تعریق
- لرز
- لرزیدن
- دشواری در تنفس
- ضعف یا سرگیجه
- گزگز یا بی حس شدن دست ها
- درد قفسه سینه
- درد معده یا حالت تهوع
عوامل بروز پانیک چیست؟
اختلال وحشت زدگی گاهی اوقات در ریشه خانواده ها دیده می شود، اما هیچ کس به طور قطع نمی داند که چرا برخی از اعضای خانواده به آن مبتلا هستند در حالی که برخی دیگر ندارند.
محققان دریافته‌اند که چندین بخش از مغز و برخی فرآیندهای بیولوژیکی ممکن است نقش مهمی در ترس و اضطراب داشته باشند.
برخی از محققان فکر می کنند حملات پانیک مانند “هشدار کاذب” است که در آن غرایز معمولی بقا در بدن ما اغلب، خیلی شدید یا ترکیبی از این دو فعال است.
به عنوان مثال، فردی که مبتلا به پنیک است، ممکن است ضربان قلب خود را احساس کند و تصور کند که دچار حمله قلبی شده است. این ممکن است به یک چرخه معیوب منجر شود، و باعث شود که شخص حملات پانیک را تجربه کند که ظاهراً غیر معمول است.
محققان در حال مطالعه نحوه تعامل مغز و بدن در افراد مبتلا به اختلال پنیک برای ایجاد درمان های تخصصی تر هستند. علاوه بر این، محققان به دنبال راه هایی هستند که استرس و عوامل محیطی که در این اختلال نقش دارند را بیابند.
تفاوت اختلال اضطراب و اختلال پانیک چیست؟
اختلال اضطراب با افکار بیش از حد و احساس ترس و نگرانی غیر منطقی تشخیص داده می‌شود، در حالی که اختلال پانیک با حملات پانیک که با علائم فیزیکی همراه است مشخص می شود.
درباره اضطراب و علائم آن در مقاله علائم اضطراب و استرس چیست؟ بیشتر بخوانید.
درمان پانیک
اگر علائم اختلال پنیک را تجربه می‌کنید، اولین قدم باید با یک روانشناس متخصص صحبت کنید.
پس از بحث در مورد سابقه شما، روانشناس ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام دهد تا مطمئن شود که یک مشکل فیزیکی نامربوط باعث بروز علائم شما نمی‌شود.
سپس او ممکن است شما را به یک متخصص سلامت روان مانند روانپزشک، تراپیست یا مددکار اجتماعی بالینی ارجاع دهد. اولین قدم برای درمان موثر، تشخیص این بیماری است که معمولاً توسط یک متخصص سلامت روان انجام می‌شود.
اختلال پانیک به طور کلی با تراپی و روان درمانی (که گاهی اوقات «گفتار درمانی» نامیده می شود)، دارو، یا هر دو درمان می‌شود. شما باید با یک متخصص در مورد بهترین درمان برای خود مشورت کنید.
1. تراپی و روان درمانی
درمان شناختی رفتاری (CBT)، یک نوع روان درمانی مبتنی بر تحقیقات، معمولا برای درمان اختلال پانیک استفاده می‌شود. CBT روش های مختلف تفکر، رفتار و واکنش به احساساتی را که در حین یا قبل از حمله پانیک رخ می‌دهد، به شما می‌آموزد.
زمانی که یاد بگیرید به احساسات فیزیکی اضطراب و ترس در طول حمله پانیک واکنش متفاوتی نشان دهید، حملات ممکن است کمتر شوند.
مواجهه درمانی یک روش متداول CBT است که بر رویارویی با ترس ها و باورهای مرتبط با پنیک تمرکز می‌کند تا به شما کمک کند در فعالیت هایی که از آنها اجتناب کرده اید شرکت کنید.
برای اطلاعات بیشتر در مورد روان درمانی، به مقاله تراپی چیست و چرا خوبه و ۴ نوع آن مراجعه کنید.
2. دارو
روانپزشک شما ممکن است برای درمان اختلال پانیک دارو تجویز کنند. انواع مختلف دارو می‌تواند در کنترل پنیک موثر باشد، از جمله:
الف) داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده‌های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs)
ب) مسدود کننده های بتا
ج) داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپین ها
الف) داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی SSRI و SNRI معمولاً برای درمان افسردگی استفاده می‌شوند، اما می توانند به درمان اضطراب و پانیک نیز کمک کنند.
علائم اختلال پنیک ممکن است بعد از چندین هفته از شروع دارو ها کاهش پیدا کنند. این داروها همچنین ممکن است عوارض جانبی مانند سردرد، حالت تهوع یا مشکل در خواب ایجاد کنند.
این عوارض جانبی معمولاً شدید نیستند، به خصوص اگر داروها از دوز کم شروع شود و در طول زمان به آرامی افزایش یابد. در مورد هر گونه عوارض جانبی که ممکن است تجربه کنید با روانپزشک خود صحبت کنید.
ب) مسدودکننده های بتا
بتابلوکرها می‌توانند به کنترل برخی از علائم فیزیکی اختلال هراس مانند ضربان قلب سریع، تعریق و لرزش کمک کنند.
اگرچه معمولاً بتا بلوکرها را برای این اختلال تجویز نمی‌کنند، اما این داروها ممکن است در شرایط خاصی قبل از حمله پانیک مفید و موثر باشند.
ج)داروهای ضد اضطراب
بنزودیازپین ها، که داروهای آرام بخش و ضد اضطراب هستند، می‌توانند در کاهش سریع علائم حمله پانیک بسیار موثر باشند.
با این حال، برخی از افراد نسبت به این داروها تحمل دارویی بالایی دارند و برای رسیدن به همان اثر به دوزهای بالاتر و بالاتر نیاز دارند. حتی برخی افراد به آنها وابسته می‌شوند.
بنابراین، در صورت نیاز، روانپزشک ممکن است آنها را فقط برای مدت کوتاهی تجویز کند.
هم روان درمانی و هم دارو درمانی ممکن است مدتی طول بکشد تا جواب دهند و روند درمان ممکن است طولانی تر از حدس شما باشد. بسیاری از افراد قبل از اینکه بهترین دارو را برای خود بیابند، بیش از یک دارو را امتحان می‌کنند.
یک روانپزشک خوب می تواند با شما همکاری کند تا بهترین دارو، دوز و مدت درمان را برای شما بیابد.
یک سبک زندگی سالم همچنین می‌تواند به مبارزه با اختلال هراس کمک کند. مطمئن شوید که به اندازه کافی بخوابید و ورزش کنید، یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و برای حمایت به خانواده و دوستانی که به آنها اعتماد دارید مراجعه کنید.
چگونه می توانم از خودم و دیگران با اختلال پانیک حمایت کنم؟
خودتان را آموزش دهید
یک راه خوب برای کمک به خود یا یکی از عزیزانی که ممکن است با حملات پانیک یا اختلال پنیک دست و پنجه نرم کنند، جستجوی اطلاعات است. در مورد علائم هشدار تحقیق کنید، در مورد گزینه های درمانی بیاموزید و با تحقیقات فعلی به روز باشید.
برقراری ارتباط
اگر علائم پانیک را تجربه می‌کنید، در مورد احساس خود با فردی که به آن اعتماد دارید، گفتگوی صادقانه داشته باشید.
اگر فکر می کنید که یکی از دوستان یا اعضای خانواده ممکن است با این اختلال دست و پنجه نرم کند، زمانی را برای صحبت با او اختصاص دهید تا نگرانی خود را بیان کند و به آنها اطمینان خاطر بدهید.
بدانید چه زمانی باید به دنبال کمک باشید
اگر اضطراب شما، یا اضطراب یکی از عزیزان، شروع به ایجاد مشکلاتی در زندگی روزمره کرد – مانند مدرسه، محل کار، یا با دوستان و خانواده – وقت آن است که به دنبال کمک حرفه ای باشید.
در مورد سلامت روان خود با یک روانشناس باتجربه صحبت کنید.
صحبت با یک روانشناس در مورد سلامت روان شما
برقراری ارتباط خوب با یک تراپیست می‌تواند سلامت روان شما را بهبود بخشد و به شما کمک کند تا انتخاب های خوبی در مورد سلامت خود داشته باشید.
از تراپیست خود سوال بپرسید و برای بازگویی مشکلات خود نترسید.
ما در کلینیک روانشناسی کریمی نسب سعی داریم با بوجود آوردن محیطی امن به شما در مسیر درمان و مراقبت از سلامت روان خود کمک کنیم و حامی و همراه شما باشیم.
دیدگاهتان را بنویسید